Article / Structural Rhinoplasty

เสริมจมูกแบบ open ถอดออกได้ไหม ?

16 พฤษภาคม 2565 | โดย Dr.Hope
Share

เสริมจมูกแบบ open อยากถอดออก ทำได้หรือไม่ บทความนี้มีคำตอบครับ

สวัสดีครับผมหมอโฮป นายแพทย์อธิคม ถนัดพจนามาตย์ ศัลยแพทย์ตกแต่ง กับแชนแนล Dr.hope plastic surgery กับความรู้และความจริงในเรื่องศัลยกรรมตกแต่งครับ

ปัจจุบันการทำจมูกแบบ open เป็นที่นิยมกันมากขึ้น มักจะได้ยินกันบ่อย ๆ ว่าทำด้วยวิธีนี้ปลอดภัยกว่า ไม่ทะลุ แก้ไขปัญหาได้มากกว่า แต่ก็มีหลายคนที่ทำแล้วไม่พอใจ สุดท้ายอยากถอดออกและมักจะได้ยินกันมาว่าถอดได้ยากกว่า ลำบากกว่า หรือไม่ได้เลย แล้วเรื่องจริงคืออะไร

คำตอบของเรื่องนี้ต้องอาศัยความเข้าใจในเรื่องการทำจมูกเป็นอย่างมาก ก่อนจะไปถึงคำตอบ มีอยู่ 3 เรื่องที่ต้องเข้าใจก่อนครับ คือ ความหมายของการทำจมูก การลงแผลเพื่อทำจมูก และวิธีการเสริมจมูก สังเกตไหมครับว่าผมพูดอยู่ 2 คำ คือ ทำจมูก และ เสริมจมูก มาดูกันต่อครับว่ามันต่างกันอย่างไร

ความหมายของการทำจมูก

จาก 3 เรื่องที่ว่ามา เรื่องแรกคือความหมายของการทำจมูกหรือ Rhinoplasty การทำจมูกไม่ได้หมายถึงการเสริมเพียงอย่างเดียว การทำจมูกเป็นการเปลี่ยนแปลงรูปร่างของจมูกซึ่งมีทั้งการลดและการเสริมครับ ในประเทศไทยอาจจะไม่ค่อยคุ้นเคยกับการลดจมูกเท่าไรเนื่องจากจมูกของคนไทยหรือคนเอเชียมักจะมีความโด่งที่น้อย ทำให้เป้าหมายหลักในการทำจมูกในคนไทยคือการเสริม เมื่อพูดถึงการทำจมูกเราก็จะคิดถึงแต่การเสริมเป็นหลัก แต่ในคนบางเชื้อชาติมีปัญหาที่แตกต่างกับคนไทย เช่น มีฮัมพ์ที่สูงเกินไปและต้องทำการลดให้สันจมูกต่ำลง ซึ่งก็เป็นส่วนหนึ่งของการทำจมูกหรือ Rhinoplasty ครับ สรุปก็คือการทำจมูกมีทั้งการเสริมจมูกและการลดจมูกครับ

การลงแผลเพื่อทำจมูก

เรื่องที่สองการทำจมูกมีการลงแผลอยู่ 2 วิธี คือ close และ open

การลงแผลเพื่อทำจมูก

โดยการลงแผลแบบ close แผลจะอยู่ภายในรูจมูกทั้งหมด ไม่ว่าจะลงแผล 1 ข้าง หรือ 2 ข้างก็ตาม ซึ่งตรงนี้มีหลายคนเรียกการลงแผล 2 ข้างว่า semi open ซึ่งผมมองว่าไม่ถูกต้อง เพราะไม่ได้มีแผลภายนอกเลย เป็นเพียงแค่การเพิ่มมูลค่าเท่านั้น ส่วนการเปิดแผลแบบ open จะมีการลงแผลเพิ่มจากแบบ close คือ จะมีแผลที่ columella หรือบางคนก็เรียกว่าแกนกลางจมูกเพิ่มเติม โดยการลงแผลแบบ open จะสามารถยกผิวหนังที่คลุมปลายจมูกออกได้ทั้งหมด ทำให้เห็นกระดูกอ่อนโครงสร้างปลายจมูกได้ชัดเจนซึ่งเป้าหมายของการลงแผลแบบนี้ผมจะอธิบายต่อไป ขอสรุปไว้ตรงนี้ก่อนนะครับว่า close และ open เป็นชื่อเรียกวิธีการลงแผลเพื่อทำจมูกเท่านั้น ส่วนจะทำอะไรกับจมูกก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งครับ

วิธีการเสริมจมูก

เรื่องที่สามวิธีการทำจมูกในคนไทยหรือคนเอเชียมักจะเป็นการเสริม หรือ augmentation rhinoplasty คือทำให้สันจมูกโด่งขึ้น ปลายจมูกพุ่งขึ้น โดยการเสริมจมูกจะมีอยู่ 2 วิธีหลัก ๆ คือ

การเสริมโดยการวางวัสดุหรือเนื้อเยื่อทับลงไปบนโครงสร้างเดิม

การเสริมโดยการวางวัสดุหรือเนื้อเยื่อทับลงไปบนโครงสร้างเดิม ที่คุ้นเคยกันดีก็คือการใช้ซิลิโคน แต่วัสดุอื่นหรือเนื้อเยื่ออื่นก็สามารถใช้เสริมโดยวิธีนี้ได้ เช่น เนื้อก้นกบ เนื้อเยื่อเทียม หรือแม้แต่การใช้กระดูกอ่อนจากส่วนต่าง ๆ เช่น ใบหู ผนังกั้นจมูกหรือซี่โครงครับ วิธีนี้เรียกว่าวิธี on lay ก็คือการวางไว้ข้างบน จะวางแค่ตรงสันก็ได้ จะวางแค่ตรงปลายก็ได้ หรือวางทั้งหมดด้วยการใช้ซิลิโคนแบบที่หลายคนคุ้นเคยก็ได้ครับ ผมขอเรียกวิธีนี้สั้น ๆ ว่าเสริมแบบวางทับละกันนะครับ

การเสริมแบบแยกส่วน

ส่วนอีกวิธีจะเป็นการเสริมแบบแยกส่วน โดยจะแยกส่วนการเสริมเป็น 2 ส่วน คือ เสริมสันจมูกและเสริมปลายจมูก โดยการเสริมที่สันจมูกก็จะใช้วิธีแบบ on lay หรือการวางทับ เหมือนกับวิธีแรก

เสริมปลายจมูกจะใช้วิธีการที่เรียกว่า tip plasty

ส่วนการเสริมปลายจมูกจะใช้วิธีการที่เรียกว่า tip plasty ซึ่งมักจะเรียกกันว่าการปรับโครงสร้าง หลักการของการทำ tip plasty เพื่อเสริมปลายจมูกให้โด่งหรือพุ่งขึ้นอยู่บนพื้นฐานของทฤษฎี tripod คือ กระดูกอ่อนปลายจมูกมีโครงสร้างที่รับน้ำหนักอยู่ 3 ขา และภายหลังก็มีการเสนอทฤษฎีขาที่ 4 เพิ่มขึ้นมาเป็น tetrapod ซึ่งทำให้การทำ tip plasty มีอยู่ 2 วิธีใหญ่ ๆ คือ การเสริมความแข็งแรงและความสูงของ tripod ส่วนอีกวิธีคือการเสริมความแข็งแรงและความสูงของขาที่ 4 ฟังแล้วอาจจะยากและงง เอาง่าย ๆ ก็คือ ขาที่ 4 คือผนังกั้นจมูก ดังนั้นวิธีแรกหรือการเสริม tripod จะไม่มีการยึดกระดูกอ่อนปลายจมูกเข้ากับผนังกั้นจมูก ส่วนวิธีที่สองหรือการเสริมขาที่ 4 จะมีการใช้กระดูกอ่อนมาค้ำกระดูกอ่อนปลายจมูกไว้กับผนังกั้นจมูกหรือที่ได้ยินกันบ่อย ๆ ว่าเทคนิคยืดผนังกั้นจมูกครับ

แล้ว 2 วิธีนี้ต่างกันอย่างไร วิธีเสริม tripod จะยังคงมีการเคลื่อนไหวของปลายจมูกได้ใกล้เคียงเดิม บิดไปมาได้มาก แต่ก็มีข้อเสียคือมีความแข็งแรงน้อยและปลายจมูกอาจทรุดลงได้ ทำให้ไม่เหมาะกับคนที่เนื้อหนา ๆ หรือคนที่เคยทำมาก่อนเพราะจะมีแผลเป็นหดรั้งมาก ส่วนวิธีเสริมขาที่ 4 หรือการยืดผนังกั้นจมูก วิธีนี้ก็มีข้อดีตรงที่สามารถคงรูปทรงได้ดีกว่าเหมาะกับคนที่เนื้อหนา คนที่เคยทำมาก่อน หรือคนที่จมูกหดสั้นมาก ๆ แต่ก็มีข้อเสียคือปลายจมูกจะขยับได้น้อยกว่า และอาจจะเอียงได้ถ้าผนังกั้นจมูกเอียงหรือไม่แข็งแรง แต่ก็สามารถแก้ไขได้โดยการทำให้ผนังกั้นจมูกตรงก่อน หรือเสริมความแข็งแรงของผนังกั้นจมูกก่อนที่จะยืดครับ

ส่วนใหญ่เรียกวิธีการเสริมจมูกแบบแยกส่วนนี้ว่าเป็นการเสริมแบบ open

สรุปก็คือ การเสริมแบบแยกส่วน จะเสริมแบบ on lay หรือวางทับที่สันจมูกและทำ tip plasty หรือปรับโครงสร้างที่ปลายจมูก ซึ่งในคนไทยหรือคนเอเชีย มักจะต้องทำโดยการเปิดแผลแบบ open ทำให้ส่วนใหญ่เรียกวิธีการเสริมจมูกแบบแยกส่วนนี้ว่าเป็นการเสริมแบบ open ครับ

มาถึงตรงนี้ก็มีประเด็นที่อยากให้ทุกคนทราบ คือ ในขณะนี้มีการเรียกการเปิดแผลแบบ close 2 ข้าง ว่า semi open เยอะมาก และก็มีการอ้างว่าทำการเสริมปลายแบบ tip plasty ด้วย ทั้ง ๆ ที่เสริมปลายด้วยวิธี on lay เท่านั้น อย่างที่สองมีการเสริมจมูกด้วยวิธี on lay ทั้งสันและปลายด้วยซิลิโคน โดยเปิดแผลแบบ open ซึ่งไม่มีความจำเป็นแล้วพยายามสร้างความเข้าใจผิด ๆ ว่าได้ทำด้วยวิธี tip plasty ครับ

มาถึงตรงนี้แล้วหลายคนอาจจะหงุดหงิดว่ายังไม่ได้คำตอบเรื่องการถอดจมูกหลังการเสริมแบบ open เลย ใจเย็น ๆ นะครับ ที่ผมพูดมาทั้งหมดเป็นเรื่องที่ต้องเข้าใจกันก่อนถึงจะไปสู่คำตอบได้ครับ

สรุปเรื่องการเสริมจมูก

ขอสรุปอีกทีนึงก่อนนะครับ การทำจมูกมีทั้งการเสริมจมูกและลดจมูก ซึ่งส่วนใหญ่ในคนไทยเรามักเป็นการเสริม การลงแผลเพื่อทำจมูกมี 2 วิธี คือ close และ open วิธีการเสริมจมูกมี 2 วิธีใหญ่ ๆ คือ

  1. วิธีวางทับหรือ on lay โดยจะวางสิ่งที่ใช้เสริมทับทั้งสันและปลาย โดยมักลงแผลแบบ close
  2. วิธีเสริมแบบแยกส่วน คือใช้วิธีวางทับหรือ on lay แค่ที่สัน และทำ tip plasty หรือปรับโครงสร้างที่ปลายจมูก

โดยการทำ tip plasty แบ่งย่อยอีก 2 วิธี คือ เสริม tripod และ เสริมขาที่ 4 หรือยืดผนังกั้นจมูก โดยวิธีนี้มักลงแผลแบบ open ทำให้เรามักเรียกการเสริมจมูกโดยวิธีที่ 2 คือเสริมแบบแยกส่วนว่า การเสริมจมูกแบบ open ครับ

ถ้าเสริมจมูกแบบ open มาแล้วอยากถอดออก ทำได้หรือไม่ ?

เอาล่ะครับ มาถึงคำตอบกันถ้าเสริมจมูกแบบ open มาแล้วอยากถอดออก ไม่ว่าด้วยเหตุผลอะไรก็ตาม สามารถทำได้หรือไม่

การเสริมแบบ open ที่เราเข้าใจกันก็คือการเสริมแบบแยกส่วน โดยวิธี on lay ที่สัน และ tip plasty ที่ปลาย การเสริม on lay ที่สัน ไม่ว่าจะใช้อะไรก็ตามทั้ง ซิลิโคน กอร์เท็กซ์ เนื้อเยื่อเทียม เนื้อก้นกบ กระดูกอ่อนซี่โครง สามารถถอดออกได้หมดครับ โดยซิลิโคน กอร์เท็กซ์และซี่โครงจะเอาออกได้ไม่ยาก ส่วนเนื้อเยื่อเทียมกับเนื้อก้นกบจะยากกว่าเพราะมันสมานเป็นเนื้อเดียวกัน แต่ก็สามารถทำได้อยู่ครับ แต่การถอดแค่ส่วนนี้รูปทรงจมูกจะยังไม่กลับไปเหมือนเดิมเพราะปลายจมูกที่ทำโดยวิธี tip plasty จะยังคงอยู่ คือมันยังโด่งอยู่ การจะทำให้กลับไปเหมือนเดิม ก็ต้องไปรื้อสิ่งที่ทำไว้ออก แต่ไม่ใช่แค่รื้อเอาสิ่งที่ใส่ไปออกเท่านั้น เพราะว่าหลังจากรื้อออกความแข็งแรงของกระดูกอ่อนปลายจมูกเดิมจะลดลง ทำให้ต้องใส่กระดูกอ่อนที่เอามาทำกลับเข้าไปบ้างเพื่อให้ความโด่งของปลายจมูกรับพอดีกับสันจมูก ซึ่งใครที่ทำมาโดยการใช้กระดูกอ่อนตัวเองมักไม่มีปัญหาอะไรมาก แต่ปัจจุบันมีการใช้ PCL mesh หรือที่ชอบเรียกกันว่าซี่โครงเทียมเพิ่มมากขึ้น และมักทำโดยวิธียืดผนังกั้นจมูก ผลที่ตามมาที่ผมพบในทุกคนที่ผมเคยแก้คือ ผนังกั้นจมูกเดิมจะบางลง ทำให้ต้องซ่อมแซมผนังกั้นจมูกด้วยการใช้กระดูกอ่อนจากตำแหน่งอื่นครับ

สรุปก็คือเสริมจมูกแบบ open มา แล้วอยากถอดก็สามารถทำได้ แต่ไม่ใช่แค่ดึงเอาซิลิโคนออกแค่นั้นครับ แต่ต้องเข้าไปปรับโครงสร้างปลายจมูกให้ย้อนกลับไปสู่รูปร่างเดิมด้วยครับ
ข้อคิดที่อยากฝากไว้ในคนที่ต้องการถอดจมูกคือ เป้าหมายคืออะไร ถ้าต้องการให้จมูกกลับไปเหมือนเดิมก่อนทำทั้งหมดแล้วจะไม่เสริมอีกแล้ว แบบนี้ก็สามารถผ่าแบบ Open เพื่อเอาที่เสริมทั้งหมดออกได้ แต่ถ้าแค่อยากถอดส่วนเสริมออกในตอนนี้แล้วค่อยมาทำอีกในอนาคตก็ไม่อยากแนะนำให้ทำเท่าไหร่เพราะว่าจะทำให้ต้องผ่าตัดหลายครั้งจนเกินไปและเป็นการสิ้นเปลืองกระดูกอ่อนที่จะต้องเอามาใช้เสริมจมูก ถ้าคิดจะทำใหม่อยู่ดีก็ควรแก้ทีเดียวไปเลยครับ

สุดท้ายนี้อยากให้ทุกคนศึกษาและวางแผนให้ดีก่อนการเสริมจมูกหรือการแก้จมูกครับ และข้อมูลของการผ่าตัดเป็นสิ่งสำคัญจะเห็นได้ว่าการทำจมูกมีวิธีการที่หลากหลาย มีรายละเอียดที่มาก การตัดสินใจทำจมูกโดยรู้เพียงแค่ว่าทำแบบ open ไม่เพียงพอครับ ต้องรู้ด้วยว่าใช้วัสดุอะไร เนื้อเยื่อส่วนไหน และที่สำคัญทำ tip plasty ด้วยวิธีอะไรครับ

ถ้าอยากให้ผมทำคลิปอะไรแนะนำกันมาได้นะครับ ถ้าต้องการให้ผมประเมินแนวทางการทำศัลยกรรม มีปัญหาเรื่องของการทำศัลยกรรมทุก ๆ เรื่อง สนใจอยากทำศัลยกรรม อยากได้คำปรึกษา ส่งรูปมาให้ผมช่วยประเมินใน line official ที่ @dr.hope ได้นะครับ

ดูคลิป เสริมจมูกแบบ open ถอดออกได้ไหม ?