รู้ลึกหลักการทำตา 2 ชั้น

คุณเป็นคนหนึ่งที่กำลังคิดจะทำตาสองชั้นอยู่หรือเปล่าครับ แล้วคุณเคยศึกษาเรื่องของการทำตาสองชั้นมาก่อนไหมครับ คุณอาจจะเคยได้ยินเทคนิคการทำตาสองชั้นแบบต่างๆ เช่น การเย็บแบบเป็นจุด การกรีดแผลสั้น การกรีดแผลยาว เทคนิคไร้แผลเป็น แก้กล้ามเนื้อตาอ่อนแรง ยกหางตา ยกหางหงส์ เปิดหัวตา เปิดหางตา ตัดไขมัน ปรับแต่งไขมัน ปรับแต่งหนังตา และอื่นๆอีกมากมาย ฟังดูเข้าใจยากและสับสนไหมครับ แล้วคุณจะรู้ได้อย่างไรว่าถ้าคุณคิดจะทำตาสองชั้น ตัวคุณเหมาะกับการทำเทคนิคไหน เทคนิคไหนเป็นเทคนิคที่ดีที่สุด มีวิธีการเลือกอย่างไร เรื่องนี้ไม่ยากเลยครับถ้าคุณเข้าใจกลไกของการเกิดชั้นตาที่ผมจะอธิบายในบทความนี้และถ้าคุณอ่านจนจบคุณจะเลือกวิธีการทำตาสองชั้นได้โดยไม่พลาดอย่างแน่นอนครับ

สวัสดีครับ หมอโฮป นพ.อธิคม ถนัดพจนามาตย์ ศัลยแพทย์ตกแต่ง กับ Channel และ Page Doctor Hope Plastic Surgery กับความรู้และความจริงในเรื่องศัลยกรรมตกแต่ง ในช่วงศัลยกรรมรอบดวงตา ตอน หลักการทำตาสองชั้น

การจะเข้าใจเรื่องของการทำตาสองชั้นได้ดี ต้องเริ่มจากความเข้าใจในโครงสร้างของเปลือกตาก่อนครับ อาจจะเป็นเรื่องที่เข้าใจยากหน่อยนะครับ แต่ถ้าเสียเวลาฟังและทำความเข้าใจเรื่องนี้สักนิด คุณจะเลือกได้ว่าคุณควรทำตาด้วยวิธีไหนโดยไม่พลาดครับ

โครงสร้างของเปลือกตา

โครงสร้างสำคัญ 3 อย่าง ที่เกี่ยวข้องกับชั้นตา คือ

1. กล้ามเนื้อที่ใช้เปิดตาหรือ กล้ามเนื้อ levator palpebrae superioris
2. กระดูกอ่อนเปลือกตาหรือ Tarsal plate
3. หนังตา

โดยผมจะวาดเป็น diagram ให้เข้าใจง่ายขึ้นนะครับ ส่วนสีส้มนี้เป็นกล้ามเนื้อที่ใช้เปิดตา สีฟ้าเป็นกระดูกอ่อนที่เปลือกตา สีแดงเป็นหนังตา และสีเหลืองเป็นไขมันเปลือกตาครับ จุดที่สำคัญเลยคือตรงลูกศรสีเขียวนี้ครับ จุดนี้คือจุดยึดชั้นตาซึ่งเกิดจากการยึดติดกันของ โครงสร้างสำคัญ 3 อย่าง ที่ผมพูดถึง คือ กล้ามเนื้อที่ใช้เปิดตา หนังตา และขอบบนของกระดูกอ่อนเปลือกตา ขอย้ำอีกครั้งนะครับ “ขอบบนของกระดูกอ่อนเปลือกตา”

การเกิดชั้นตาจะเกิดเมื่อคุณลืมตา เมื่อคุณลืมตากล้ามเนื้อที่ใช้เปิดตาจะขยับดึงกระดูกอ่อนที่เปลือกตาและหนังตาให้เปิดขึ้น โดยจุดยึดชั้นตาที่ลูกศรสีเขียวชี้ก็จะถูกยกขึ้นทำให้ผิวหนังที่อยู่เหนือจุดยึดนี้หย่อนลงมาคลุมและมองเห็นเป็นความสูงชั้นตา ถ้ามองจากด้านหน้าก็จะคือจุดนี้ครับ

หลักการเกิดชั้นตา

หลักการเกิดชั้นตาถ้าจะเทียบแล้วก็เหมือนการทำงานของม่านพับครับ

ปัญหาที่พบบ่อยในการทำตา 2 ชั้น

พูดถึงการทำตาสองชั้น ก็เป็นศัลยกรรมที่นิยมทำกันมากเป็นอันดับต้นๆในประเทศไทยเลยนะครับ ในคนไข้ที่มาหาผม โดยส่วนใหญ่พอจะแบ่งออกตามลักษณะปัญหาที่มาพบได้ 3 กลุ่มใหญ่ๆ คือ

1. ความสูงชั้นตาเล็กเกินไป

คนที่มีตาสองชั้นอยู่แล้วแต่ไม่ชอบชั้นตาเดิมที่เล็กเกินไป เป้าหมายของการทำศัลยกรรมคือเพื่อให้เห็นชั้นตาที่สูงขึ้น คือ เดิมเป็นเหมือนรูปบน แล้วอยากทำให้ชั้นตาสูงขึ้นเหมือนรูปล่างครับ

2. ไม่มีชั้นตา

คนที่ไม่มีชั้นตาเลย และ อาจจะมีไขมันเปลือกตาเยอะด้วย คือ เป็นตาชั้นเดียวหรือบางคนก็เรียกว่าชั้นตาหลบใน เกิดจากการที่ไม่มีจุดยึดชั้นตาตามธรรมชาตินะครับ หรือจุดยึดชั้นตาอยู่ต่ำมากจนเกือบถึงขอบล่างของหนังตา เมื่อลืมตาขึ้นจึงทำให้มองไม่เห็นชั้นตาเลยครับ

ความแตกต่างของคนตาชั้นเดียวกับตาสองชั้นก็คือจุดยึดชั้นตานั่นเองครับ

3. หนังตาหย่อนตามวัย

คนที่มีหนังตาหย่อนตามวัย กลุ่มนี้จุดยึดชั้นตาอยู่ตำแหน่งเดิมนะครับ แต่หนังตาหย่อนลงมาจนปิดชั้นตา ทำให้เห็นชั้นตาเล็กลงหรือปิดจนมองไม่เห็นชั้นตาเลยครับ

นอกจากคนไข้ที่มาพบผมด้วยปัญหา 3 กลุ่มดังกล่าว ก็ยังมีปัญหาอื่นๆด้วยนะครับ เช่น ชั้นตาไม่เท่ากัน ตาลึก หางตาตก ตาดูเศร้า ซึ่งผมจะอธิบายแต่ละปัญหาในรายละเอียดในตอนต่อๆไปละกันนะครับ

หลักการผ่าตัดทำตาสองชั้น

เมื่อทราบกลไกการเกิดชั้นตาไปแล้ว จะเข้าเรื่องหลักการผ่าตัดทำตาสองชั้นนะครับ โดยจะมีประเด็นสำคัญอยู่ 3 อย่าง ครับ คือ

1. วิธีการลงแผล
2. ตำแหน่งการยึดชั้นตา
3. แนวของจุดยึดชั้นตา

โดยผมจะขอพูดแค่เฉพาะวิธีการที่ใช้ได้ผลดีเท่านั้นนะครับ

1. วิธีการลงแผล

ผมจะแบ่งได้ใหญ่ๆเป็น 2 แบบคือแบบกรีดและแบบแผลเล็กเป็นจุดๆนะครับ ซึ่งก็มีข้อดีข้อเสียที่แตกต่างกันครับ

1. แบบกรีด เหมาะกับคนที่ผิวหนังหนา คนที่มีไขมันบริเวณที่เป็นชั้นตาเยอะ และคนที่มีหนังตาหย่อนร่วมด้วย
2. ส่วนแบบแผลเล็กเป็นจุดๆ จะเป็นการกรีดเป็นรอยเล็กๆ ตามแนวรอยยึดชั้นตา และใช้ไหมเย็บในลักษณะเป็น loop เหมาะกับคนที่มีตาชั้นเดียวไม่มีหนังตาหย่อนแล้วต้องการทำให้เป็นตาสองชั้นโดยไม่ต้องตัดหนังตาออก

2. ตำแหน่งของการยึดชั้นตา

เรื่องสำคัญมากๆ ของการทำตาสองชั้นคือ ตำแหน่งของการยึดชั้นตา โดยตำแหน่งของการยึดชั้นตา จะต้องอยู่ที่ขอบบนของกระดูกอ่อนของเปลือกตา (tarsal plate) เท่านั้น ถ้ายึดสูงกว่าตำแหน่งนี้จะเป็นการไปยึดที่กล้ามเนื้อที่ใช้เปิดตา และจะส่งผลต่อการทำงานของกล้ามเนื้อ ทำให้ลืมตาได้ไม่เต็มที่ เกิดภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง กลายเป็นคนตาปรือไปเลยครับ ดังนั้นตามหลักการของการทำตาสองชั้นที่ถูกต้องและไม่มีปัญหาตามมา เราจะไม่สามารถทำชั้นตาให้สูงเกินความสูงของกระดูกอ่อนเปลือกตาได้ครับ

3. แนวของจุดยึดชั้นตา

เรื่องสุดท้ายคือแนวของจุดยึดชั้นตา แนวจุดยึดชั้นตาจะต้องเป็นไปตามแนวธรรมชาติของผิวหนัง ห้ามข้ามแนวเด็ดขาด เพราะถ้าข้ามจะเกิดปัญหาชั้นตาเป็น 2 แฉก ตามมาครับ ดังนั้นการออกแบบแนวยึดชั้นตาให้หางกระดกขึ้น เป็นข้อห้ามของการทำตาสองชั้นเลยครับ

คำถามที่พบบ่อยในการทำตาสองชั้น

มาถึงคำถามที่ถามกันบ่อยๆ

• อยากได้ชั้นตาแบบฝรั่งทำได้ไหม เป็นสิ่งที่ผมไม่แนะนำให้ทำเลยครับ เพราะจะเกิดปัญหาตามมามากเช่นการลืมตาได้ไม่เต็มที่ ชั้นตาดูลึกโหลดูแก่เกินวัย และยังมีปัญหาของชั้นตาที่ไม่คมชัดโดยตรงหางตามักจะกลายเป็น 2 แฉกครับ
• แล้วเราสามารถทำชั้นตาให้บริเวณหางตายกขึ้นได้ไหม คำตอบคือ ทำได้ครับ แต่ไม่ได้โดยวิธียึดแนวยึดชั้นตาให้หางกระดกขึ้นนะครับ จะต้องใช้การยกคิ้วแทนครับ ซึ่งเรื่องของการยกคิ้วผมจะอธิบายในตอนถัดไปนะครับ

จะเห็นได้ว่าถ้าเข้าใจกลไกของการเกิดชั้นตาและจุดที่ต้องระวังในการผ่าตัดทำตาสองชั้น ก็คงจะสามารถเลือกเทคนิคที่เหมาะสมกับตัวเองได้นะครับ และขอย้ำนะครับว่าไม่มีเทคนิคไหนที่ดีที่สุด ทุกอย่างขึ้นอยู่กับความเหมาะสมครับ

ถ้ามีปัญหาเรื่องของการทำศัลยกรรมทุก ๆเรื่อง สนใจอยากทำศัลยกรรม อยากได้คำปรึกษา ส่งรูปมาให้ผมช่วยประเมินใน line official ที่ @dr.hope ได้นะครับ

รับชมคลิป รู้ลึกหลักการทำตาสองชั้น (2020) ถ้าคิดจะทำ ห้ามพลาด!!!